De overlast van ratten in ons land neemt alleen maar toe, terwijl tegelijkertijd het gebruik van rattengif steeds verder wordt ingeperkt. Zijn er nog andere manieren om de rat buiten de deur te houden?
Vanuit het Kennis- en Adviescentrum Dierplagen (KAD) klinken verontruste geluiden over de toenemende overlast van ratten. Ook de boerenorganisatie LTO maakt zich zorgen: volgens deze organisatie is een kwart van de stalbranden te wijten aan door ratten en muizen aangevreten stroomkabels. Nog los van al deze ellende zijn ratten beruchte ziekteverspreiders. Via uitwerpselen, urine, haren en bacteriën verspreiden ze onder andere de Pest, de ziekte van Weil en de Pseudovogelpest. Verder weten ratten, samen met muizen, elk jaar zo’n 30 ton aan voedsel te vernietigen. Het bestrijden van ratten is dus belangrijk.
Rat of muis?
Het verschil tussen rat en muis is niet altijd even makkelijk te zien, daar zijn de beestjes vaak veel te snel voor. Gelukkig ziet hun poep er wel wezenlijk anders uit! Vindt u uitwerpselen die tot 2 cm lang en zo’n 0,5 cm dik zijn en ziet u ook wat hoopjes van aan elkaar geplakte uitwerpselen, dan weet u dat u te maken heeft met de rat. Nog een kenmerk van de rat is de vettige laag die hij achterlaat op routes die hij vaak gebruikt.
Poep van de muis is keutelig om te zien: spitse losse keutels van hooguit 0,5 cm lang. Vindt u dat in of rond uw woning, dan weet u dat er een muizenfamilie in de buurt woont.
Rattengif: alleen voor de professional
Als consument mag u geen rattengif of muizengif gebruiken om ratten te bestrijden. Daar zijn meerdere redenen voor. Ten eerste is gebleken dat ratten steeds minder gevoelig en soms zelfs resistent worden voor het gif. Daarnaast hebben studies laten zien dat andere dieren (vogels, katten, honden) regelmatig slachtoffer worden van rattengif – de zogeheten doorvergiftiging. Verder wil de overheid het gebruik van giftige stoffen inperken vanwege de negatieve effecten op het milieu. Een professioneel ongediertebestrijder zal overigens nooit meteen gif inzetten om de rattenplaag te bestrijden – gif wordt pas gebruikt als andere methoden onvoldoende resultaat opleveren.
Voorkom een rattenplaag
De beste manier om ratten buiten de deur te houden, is eigenlijk tamelijk simpel: houd het netjes, in huis én buitenshuis. Bewaar eten in afgesloten bakken, laat geen afval slingeren, bewaar diervoeding (hondenbrokken, kattenbrokjes, konijnenvoer, kippenvoer, etc.) in afgesloten bakken, laat geen gevallen fruit in de tuin liggen, gebruik fijnmazig gaas voor het kippenhok en het konijnenhok, laat in de winter het vogelvoer niet te lang liggen, dicht gaten in de vloer en de gevel met een speciale weringspasta, fijn gaas of staalwol (let op: roosters en luchtgaten moeten wel blijven ventileren!) en gebruik een weringsplug of een muizenrooster voor de openingen in de spouwmuur.
Ratten gesignaleerd? Schakel hulp in!
Als u ratten in of rond het huis heeft gesignaleerd, heeft u eigenlijk altijd de hulp van een erkend plaagdierbestrijder nodig. Het bestrijden van ratten loopt via twee wegen: preventie en bestrijding. Als u niets doet om de overlast in de toekomst te voorkomen, heeft bestrijding weinig zin. Verder is het slim om de gemeente en ook de buren erbij te betrekken, zodat u de rattenplaag samen kunt aanpakken. Realiseer u dat een rattenfamilie zich niet aan de erfgrens tussen u en uw buren houdt.
Rattenval, klapval, rattenklem…
Op uw eigen terrein mag u rattenklemmen of rattenvallen plaatsen. U mag daarbij echter geen onnodig dierenleed veroorzaken. Gebruik klemmen met een inloopstuk, zodat de rat niet alleen met poot of staart vast komt te zitten. Een val met inloopstuk en een krachtige klem doodt de rat direct. Lijmplanken en vallen waarin de rat verdrinkt of wordt bedwelmd of geëlektrocuteerd zijn zeer dieronvriendelijk en dus zeer af te raden. Sommige van zulke vallen zijn reeds verboden. U kunt het plaatsen van vallen of klemmen ook aan een plaagdierbestrijder overlaten. Zulke bedrijven weten waar ze de vallen het beste kunnen plaatsen en zorgen er ook voor dat er geen gevaar ontstaat voor andere dieren. Doet u het zelf, draag dan altijd handschoenen en een mondkapje als u een dode rat en/of uitwerpselen van de rat verwijdert.
Een piepje en weg zijn ze?
Google op rattenplaag en de advertenties en aanprijzingen voor ultrasone ratten- en muizenverjagers vliegen u om te oren. Ratten zouden zo’n hekel aan het ultrasone geluid hebben dat ze stante pede een deurtje verderop gaan kijken. Maar… werken zulke apparaatjes ook? Dat is maar zeer de vraag: verschillende wetenschappelijk studies hebben in elk geval geen direct effect aangetoond. Verder moet u zich realiseren dat u het geluid inderdaad niet hoort, maar dat geldt niet voor uw hond of kat. En een ding is zeker: uw geliefde huisgenoot is niet absoluut blij met dat ultrasone gepiep in z’n oren.
Ook huismiddeltjes als mottenballen en pepermuntolie zijn onverminderd populair in de strijd tegen ratten. Helaas: ook voor deze middelen geldt dat de werking niet vaststaat en wetenschappelijk niet is bewezen.
Branchevereniging
Er zijn twee brancheverenigingen voor plaagdierbestrijding: de Nederlandse Vereniging Plaagdiermanagement Bedrijven (NVPB) en het Platform Plaagdierbeheersing Nederland. Via hun ledenpagina’s vindt u gecertificeerde bedrijven voor de bestrijding van ratten in en rond huis.
Bronnen:
AD.nl
Milieucentraal
Nederlandse Vereniging Plaagdiermanagement Bedrijven
Kennis- en Adviescentrum Dierplagen